ԳԱՐՈՒՆ

Տարվա եղանակի հետ որևէ բան կապելը հնուց ի վեր եկած սովորույթ է, նույնիսկ՝ ավանդույթ: «Ա՛յ, գարունը կգա, բնությունը կզարթնի, մարդկանց հոգիները ևս կզարթնեն, կլցվեն ոգևորությամբ, ուրախությամբ…»: Այսպիսի մտքերը շատ սովորական են. դրանց մեջ թե՛ ճիշտ բան կա և թե՛ ինքնախաբեություն: Քաղաքական գործիչները հենվում են թե՛ մեկի և թե՛ մյուսի վրա, ստերջ ստեղծագործողները՝ նույնպես: Արյան բարձր ճնշում ունեցողների համար գարունը նույնպիսի փորձանք է, ինչպես որ խոստումներ շռայլած քաղաքական գործիչների համար, ընդդիմության համար: Գարնանը խոպան փախչող հայ մարդը հույս ունի, թե կինը այստեղ իրեն չի դավաճանի. այսպիսի աղոտ հույս ունի գարնանը հեղափոխություն ազդարարող հերթական փրկիչը, որ ուզում է հերթական անգամ դրսից տղա բերել. կարծում է, թե նոր բան է անում: Հազարամյակներ ի վեր մենք ներսի հարցերը դրսի միջոցով ենք լուծել, այդ պատճառով էլ սևը ներս ենք գցել, կարմիրը՝ դուրս, ու ապրում ենք:

Ժողովուրդը վանդակ դրված առյուծի նման, որին անընդհատ խաբել են, ծաղրել, լեզու ու հետույք ցույց տվել, միս են ցույց տվել, խոտ հրամցրել, անընդհատ բզել են ճաղերի արանքից, պառկել է իր վանդակի մեջ՝ հոգնած, աչքերը մարած, հիասթափված ու կեղծ արժեքներին խոնարհ:

Գարունը ի՞նչ նոր բան կբերի:

Փոքր ու մեծ տրամաչափի զանազան պաշտոնյաների արյունը պիտի եռա, սև ձյութի պես արյունը պիտի բլթբլթա, ու պիղծը փնտրի ու գտնի ու հեշտանա: Մյուսների կարմիր արյունը բարկությունից պիտի է՛լ ավելի կարմրի. ազնիվ պաշտոնյան (մեղա՜ քեզ, տեր Աստված) պիտի ուզի  և չկարողանա, պիտի ձգտի և չհասնի, պիտի փորձի և փորձանք բերի, պիտի սիրի մերձավորին ու… ձյութը ընկնի:

Ունենք մի երկիր, որ քարտեզի վրա մի համբուրելու չափ տեղ է, և ամենահմայիչն այն է, որ, անկախ ամեն ինչից, մենք սիրում ենք մեր հայրենիքը անմեկին և անտեսանելի մի սիրով:

ՎԱՉԱԳԱՆ Ա. ՍԱՐԳՍՅԱՆ

«9-րդ հրաշալիք», 2005 թ.