пятница, 11 сентября 2015 г.

ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԶՈՒԳԱԴԻՊՈՒԹՅՈՒՆ


Տիեզերագնացությամբ հետաքրքրված բազմաթիվ մարդիկ սույն թվականի օգոստոսի 2-ին «Քվանտ» վարժարանի նոր մասնաշենքի դահլիճում մասնակցեցին ամերիկացի աշխահահռչակ տիեզերագնաց Բազ (Էդվին) Օլդրինի, հայազգի օդաչու (նաև ապագա տիեզերագնաց) Էդվին Սահակյանի, ինչպես նաև «Գլոբալ Ֆլայթ» կրթական կազմակերպության ներկայացուցիչ, օդաչու Ջուդի Ռայսի հետ հանդիպմանը:
Նիլ Արմսթրոնգը և Բազ Օլդրինը «Ապոլլոն-11»-ի կազմում առաջինը մարդկության պատմության մեջ ոտք դրեցին Լուսնի վրա: Տիեզերանավում նրանց սպասում էր երրորդ ընկերը՝ Մայքլ Քոլինզը, որն այդպես էլ ոտք չդրեց Լուսնի վրա:
Ինչո՞վ է այս ամենը հետաքրքիր անձամբ ինձ համար:
Բանն այն է, որ դեռևս 2007 թվականին, երբ նախապատրաստում էինք հանրակրթական դպրոցի 4-րդ դասարանի մայրենիի դասագիրքը, ես մի պատմվածք գրեցի առաջին անգամ Լուսնի վրա ոտք դրած մարդկանց մասին: Այդ պատմվածքը զետեղվեց դասագրքում, որը բազմաթիվ վերահրատարակություններ ունեցավ: Հայաստանցի դպրոցականները բավական լավ գիտեն այդ մարդկանց անունները:
Մի զրույցի ընթացքում Օլդրինի գալու մասին ինձ ասաց «Քվանտ» վարժարանի տնօրեն Ռոբերտ Վարդանյանը: Միտք առաջացավ իմ գրած պատմվածքը թարգմանելու անգլերեն և հանդիպման ժամանակ դասագրքի հետ նվիրելու Օլդրինին՝ որպես անակնկալ:

Ես չգիտեմ, թե որևէ երկրում այդպիսի պատմվածք գրվե՞լ է նրանց մասին, թե՞ ոչ: Մտածեցինք, որ անակնկալը հաճելի կլինի բոլորին և հատկապես 85-ամյա Օլդրինին:
Հանդիպմանը ներկա էր նաև Ռիչարդ Միլսը` ԱՄՆ-ի դեսպանը Հայաստանում: Մեկ օրինակ էլ նախապատրաստվեց նրա համար:
Հանդիպման օրը Ռոբերտ Վարդանյանը ներկայացրեց անակնկալը: Ինձ հրավիրեցին բեմ և ես Օլդրինին նվիրեցի պատմվածքի անգլերեն թարգմանությունն ու դասագիրքը:
Նաև մի հարց ուղղեցի նրան. «Պատմվածքի մեջ կա Արմսթրոնգի առաջին նախադասությունը, երբ նա պետք է տիեզերանավակի աստիճանից ոտք դներ Լուսնի վրա. «Այս քայլը փոքր քայլ է մարդու համար, իսկ մարդկության համար շատ մեծ քայլ է»: Կուզենայի, որ Ձեր առաջին նախադասությունն էլ զետեղվեր պատմվածքի մեջ: Ասացեք, խնդրեմ»: Լուրեր էին տարածվել, թե նա բացականչել է. «Աստվա՜ծ իմ, որքա՜ն շատ են սրանք այստեղ»: Սա ճի՞շտ է, թե՞ սխալ՝ ոչ ոք չգիտի: Էլի չիմացանք, քանի որ Օլդրինը իմ հարցից հետո խոսեց ամեն ինչի մասին, բայց ոչինչ չասաց իմ հարցի վերաբերյալ: Իրար ձեռք սեղմեցինք, ու ես իջա դահլիճ:
Երբեք չէի մտածի, որ երբևէ կսեղմեմ իմ գրական հերոսի ձեռքը:
ՎԱՉԱԳԱՆ Ա. ՍԱՐԳՍՅԱՆ

ՊԱՏԿԵՐԱՍՐԱՀ
Ջուդի Ռայսը և Բազ Օլդրինը

Հայաստանում ԱՄՆ-ի դեսպան Ռիչարդ Միլսը

Էդվին Սահակյանը



Լուսանկարները` ԱՐՏԱՇԵՍ ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆԻ

Комментариев нет:

Отправить комментарий